Medische doofpot moet open

prof. dr Bob Smalhout

Nog nooit is het vermoeden zo groot geweest dat artsen, ziekenhuisdirecties en verzekeraars de doofpot als het gaat om medische missers gesloten houden. Slachtoffers en nabestaanden van medische fouten worden geconfronteerd met een gesloten bastion uit angst voor claims en rechtszaken.

Ook het recente voorbeeld in het AMC, waar een calamiteit bij een operatie aan de strottenklep van een drie maanden oude baby met ademhalingsproblemen niet gemeld werd aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg, is onacceptabel. Voor het Universitair Medisch Centrum Utrecht bij de kno-afdeling, waar kennelijk een angstcultuur was ontstaan en noodzakelijke meldingen aan de inspectie achterwege zijn gebleven, geldt hetzelfde.

Het zijn maar twee voorbeelden. In de werkelijkheid gaat het om honderden, mogelijk duizenden gevallen per jaar.

Dat is ook de reden waarom een paar vrienden van de overleden prof. dr. Bob Smalhout een stichting opzetten om de strijd die deze vermaarde anesthesist en columnist voerde tegen het onder de pet houden van medische blunders voort te zetten.

Smalhout gaf 5 redenen waarom een arts een fout niet toegeeft:


1. persoonlijk frustrerend;
2. juridisch riskant;
3. financieel nadelig;
4. carrièregevaarlijk
5. prestigeverlies.

De ellende van patiënten die dit overkomt is niet te overzien. Natuurlijk, iedereen maakt fouten. Ook artsen. Maar wees eerlijk! Zeg tenminste dat je een fout hebt gemaakt. Maar het tegenovergestelde is het geval. In de praktijk hoort het slachtoffer, diep in de medische ellende en vaak ook volledig in de put door dreigende inkomensschade, niets of het incident wordt afgedaan als een complicatie. Dit laatste gebeurt vooral om het eigen hachje te redden.

Op de achtergrond trekken ziekenhuisdirecties en verzekeraars samen op, de betrokken arts moet zijn mond houden en de patiënt valt in handen van de letselschadebureaus die geld ruiken.

Dat is de reden waarom we nu hard bezig zijn om de prof. dr. Bob Smalhout Stichting op te richten. Om de patiënt die het treft te helpen, om geld bij elkaar te krijgen om tegenonderzoek te financieren, om transparantie te bewerkstelligen, om instanties als de Nationale Ombudsman te activeren, om verzekeraars wakker te schudden, om politieke partijen in beweging te krijgen en om vooral de medische cultuur te veranderen. Ziekenhuis, artsen, klinieken moeten de dialoog aangaan met hun patiënten. In de praktijk staat het wittejassenbastion nog recht overeind.

Fouten maken is menselijk. Ook artsen zijn maar mensen. Fouten maken, ze niet toegeven en een systeem overeind houden waardoor de zwakke partij machteloos achterblijft, is onmenselijk.

Better call Sjuul